BÊN KIA BỜ SUỐI
Truyện ngắn của PHAN CÁT TƯỜNG
Suối Tiên, Núi Dinh, Bà Rịa-Vũng Tàu
Núi Dinh mùa khô, suối Tiên chảy xiết, cạn dần làm nhô lên những tảng đá rong rêu và sắc cạnh. Một hôm, Hòa thượng Huệ Nhãn cùng vài Phật tử đang làm công quả trong chùa cùng thầy lên núi hái măng rừng.
Chú Tịnh Nghĩa đi trước mở đường với con dao dài và sắc. Thầy Huệ Nhãn đi giữa, trên tay cầm xâu chuỗi nhỏ thả đều ngón cái theo nhịp chân đi. Thầy lúc nào cũng lấy “lục tự Di Đà” làm chuẩn mực cho công phu tu tập, dù đó là trên chánh điện hay vào rừng lao tác.
Bất giác, trên đường vào rừng xuất hiện một dòng nước chảy ngang. Tuy vào mùa khô nhưng dòng nước trong lành vẫn chảy xiết. Chú Tịnh Nghĩa hơi bối rối một chút, quay lại hỏi thầy:
– Mình băng suối hay đi vòng lên hang Mai, bạch thầy?
Thầy ngoái nhìn lại, hỏi Huệ Châu:
– Huệ Châu, con có biết bơi không?
Huệ Châu cười túm tím:
– Nếu lỡ bị rơi xuống nước, con sẽ biết giữ cho mình không bị chìm. Còn bơi thì… bơi chó thôi ạ!
Thầy quyết định:
– Vậy ta cùng lội qua suối nhé. Thầy sẽ đi trước, Huệ Châu đi giữa. Chú Tịnh Nghĩa đi sau cùng, có gì tiếp cứu Huệ Châu, nhé con!
Mọi người đồng thanh: “A Di Đà Phật!”, rồi xắn quần cao khỏi đầu gối, chuẩn bị băng suối.
Rất may, khi băng qua suối mọi người chỉ bị tóe chút nước làm ướt bộ đồ nâu chấp tác, chưa có sự cố nào đến nỗi phải kêu cứu khẩn cấp. Lên đến bờ suối, thầy Huệ Nhãn quay lại nhìn hai học trò của mình, rồi bất giác đọc bài kệ:
Nhược trước thượng y
Đương nguyện chúng sanh
Hoạch thắng thiện căn
Chí pháp bỉ ngạn.
Chú Tịnh Nghĩa trố mắt:
– Bạch thầy, mình qua suối chớ có đắp y đâu mà thầy đọc bài kệ này?
Thầy mỉm cười:
– Đúng, bài kệ này chỉ đọc khi đắp “Tăng-già-lê”, nhưng thầy mượn câu cuối cùng của bài kệ là “chí pháp bỉ ngạn” để diễn tả cái cảm giác thích thú của một hành giả khi từ bên này vượt qua đến bờ bên kia. Đó là trải nghiệm của một con người đã xả bỏ được vướng mắc, tâm trí được tự do, thoải mái như một người vượt qua được dòng nước chảy xiết để qua bờ bên kia!
Huệ Châu tuy nhỏ tuổi nhất, nhưng có vẻ như lĩnh hội được chút trải nghiệm của thầy, nên thưa:
– Mô Phật, cái cảm giác hoan hỷ khi được “chí pháp bỉ ngạn” đã được diễn tả trong thần chú Bát Nhã Tâm Kinh là: “Yết đế, yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha.”, phải không bạch thầy?
Thầy Huệ Nhãn tươi cười:
– Mô Phật, thần chú Bát Nhã diễn đạt tâm lý của một hành giả khi ngộ được “sắc tức thị không”, họ không bám víu vào các ý niệm sinh khởi và hoại diệt nữa, nên bước vào cảnh giới tự tại như Quán Tự Tại Bồ tát.
Nay, thầy trò ta vượt được dòng chảy của suối Tiên, cảm thấy khỏe khoắn, hoan hỷ thì các bậc hành giả khi buông bỏ được chấp trước thì cái cảm giác “chí pháp bỉ ngạn” sẽ còn to lớn biết nhường nào!